Graag wil ik me aan u voorstellen. Mijn naam is Flor Esteban.
Ik ben ongelofelijk blij dat ik sinds twee jaren voor de Stichting Kinderen van de Zon mag werken in de stad Arequipa. Mijn werk bestaat uit het geven van workshops aan kansarme kinderen en aan een groep lichamelijk en geestelijk beperkte kinderen. De lessen die ik in opvanghuizen, instituten en op scholen voor kansarme kinderen verzorg gaan over sociale vaardigheden, zoals: assertiviteitstrainingen, empathie, agressieregulatie trainingen, hun levensproject, eigenwaarde en zelfvertrouwen, normen en waarden, seksueel misbruik en huiselijk geweld etc. Bij de ontwikkeling van de workshops zorg ik ervoor dat ze dynamisch zijn, waardoor de kinderen actief deelnemen en datgene wat ze geleerd hebben beter kunnen toepassen in hun dagelijkse leven.
Tijdens het eerste jaar heb ik vooral geleerd wat belangrijk is voor het geven van mijn workshops en heb ik diepgaander onderzocht hoe ik het beste resultaat met mijn workshops bij deze kinderen kan behalen. Bij het ontwikkelen van de workshops constateerde ik, dat de kinderen tegenwoordig op enkele punten anders reageren dan de kinderen waar ik voorheen mee werkte. Maar anderzijds hebben zij dezelfde behoeften, want elk kind wil aandacht, liefde en warmte. Dat verandert nooit! De kinderen hebben ook een groot gebrek aan financiële middelen om eten, drinken en schoolmaterialen te kopen en ze hebben geen computer en internetmogelijkheden. Dit komt tevens doordat men thuis geen elektriciteit of drinkwater heeft. Het valt me vooral op dat de huidige generatie veel meer gedragsproblemen heeft. Veel kinderen kunnen geen fatsoenlijk gesprek voeren en kunnen alleen hun emoties en gevoelens op een agressieve manier verwoorden of stoppen hun problemen weg en uiten ze niet. Deze kinderen hebben door hun gedrag veel problemen op school met hun leerkrachten, mentoren en klasgenoten. Ze staan negatief in het leven en reageren ook op deze manier. Hun ouders hebben hen geen sociale vaardigheden geleerd, omdat ze die zelf ook niet hebben. Dit is niet alleen nu een probleem, maar zal ook hun leven als volwassenen beïnvloeden. En als we hier niets aan doen zal waarschijnlijk de geschiedenis zich herhalen en zullen zij hetzelfde gedrag doorgeven aan hun toekomstige kinderen.
Voor mijn gevoel is de situatie van deze kinderen een blijvend probleem in hun leven. Dan heb ik het niet alleen over de financiële armoede, maar zeker ook het gebrek aan sociale vaardigheden. Na het zien en leren kennen van de problematiek van deze kinderen ben ik aan de slag gegaan om te kijken hoe ik de kwaliteit van mijn workshops kon aanpassen aan de huidige problematiek. Ik ben de wortels van al dit kwaad gaan analyseren om beter te begrijpen waar dit gedrag vandaan komt, gedrag dat veel verder teruggaat dan hun leefomstandigheden. Deze problemen komen zeker ook voort uit de economische, politieke en materiële omstandigheden in Peru. Dit heeft me doen besluiten om aan een nieuwe studie te beginnen. Daarom ben ik nu via een Spaanse Universiteit een master Psychopedagogiek aan het halen, een combinatie van psychologie en pedagogiek.
Het eerste jaar heb ik o.a. workshops gegeven bij Hogar de Cristo, een opvanghuis voor kansarme straatkinderen. Wat was ik blij dat het bestuur na het geven van mijn workshops me een baan aanbood als leerkracht in dit opvanghuis! Het was echt een uitdaging voor mij om in dit opvanghuis te gaan werken. Ik werk met een groep van 24 kinderen van 9 tot 12 jaren oud. Hier kan ik echt alles gebruiken wat ik het afgelopen jaar tijdens mijn studie heb geleerd. Door dit werk heb ik de trieste realiteit van elk kind leren kennen, want ik zie hoe en waar zij wonen, in de meeste gevallen in één kamer die tevens als slaapkamer, keuken en woonkamer dient voor het hele gezin. Zonder elektriciteit, drinkwater, ver buiten de stad en ver verwijderd van de markten en winkels. Wetende dat zij 's ochtends ontzettend vroeg alleen van huis gaan omdat ze, zo klein als ze zijn, wel in uur moeten reizen om op tijd op school te zijn. En dat ze pas 's avonds om 20.00 uur thuiskomen in bussen, die vaak wel 45 minuten vertraging hebben.
Ik heb ontdekt dat bijna 70% eenoudergezinnen zijn, met minimaal 4 kinderen of meer, elk kind van verschillende ouders, met moeders die vanaf de vroege ochtend werken en hun kinderen niet zien totdat ze 's avonds heel laat terugkeren naar huis, ook in het weekend. Vrouwen die vaak moeder zijn geworden doordat ze verkracht zijn, met mislukte relaties, slachtoffers van geestelijk en lichamelijk geweld. Vaak zijn deze vrouwen afkomstig uit hetzelfde soort gezin en in veel gevallen zijn zij niet in staat om licht aan het einde van deze donkere tunnel te zien. Hierdoor zijn ook deze kinderen gedoemd tot het leven van hetzelfde leven als hun ouders. Daarom is het zo hoog nodig dat we met deze kinderen werken, om hen andere manieren van leven te leren kennen; hen ervan te overtuigen dat er ook een leven mogelijk is zonder geweld en zonder je gevoelens op een agressieve manier te uiten, want dat is de enige manier om gelukkig te leven. Op deze wijze hopen wij dat deze kleintjes niet dezelfde fouten gaan maken als hun ouders.
Nu werk ik halve dagen voor Kinderen van de Zon en halve dagen voor Hogar de Cristo. Mijn studie loopt dus gelijk met mijn werk en ik kan u zeggen dat ik nu al ervaar dat het een heel goede keuze is geweest om aan deze studie te beginnen. Dankzij deze studie begrijp ik veel beter waarom de kinderen reageren zoals ze reageren en begrijp ik dat het geen zin heeft het gedrag van de kinderen alleen maar te bekritiseren en te veranderen, omdat wij denken dat dit het beste is. Het is voor de kinderen belangrijk dat ik tijdens mijn workshops ook met de leerkrachten en de ouders van de kinderen praat en hen uitleg hoe hun gedrag effect heeft op deze kleintjes. Tijdens mijn workshops aan de leerkrachten en ouders benoem ik iedere situatie en elk probleem, geef ik hen advies hoe zij daarop in kunnen spelen en het gereedschap hoe zij hun gedrag kunnen veranderen. Zo kunnen de ouders de problemen van hun kinderen een naam geven, iets wat de kinderen vaak zelf niet kunnen. Dit is niet alleen voor mij, maar ook voor de leerkrachten, heel belangrijk en het helpt ons om deze kleintjes te kunnen helpen.
Nu ik bijna aan de eindstreep van mijn studie ben gekomen kan ik jullie zeggen, dat het niet gemakkelijk is om een studie te combineren met twee banen. En zeker niet om daarnaast ook nog je eigen dagelijkse leven te leiden. Maar gezien het resultaat ben ik wel ongelofelijk blij dat ik deze kans heb benut. Ik geloof dat hierdoor mijn werk kwalitatief verbeterd is. Het is misschien nog niet perfect en soms bereik ik nog niet helemaal waar ik op hoop. Maar ik weet wel zeker dat ik een kleine positieve bijdrage kan leveren aan het leven van deze kinderen en hun ouders en dat geeft me een goed en tevreden gevoel.
Marianne, de voorzitter van Kinderen van de Zon, steunt me enorm bij dit alles, ze helpt me en werkt met me samen. Wat me raakt is dat ze dit op een basis van gelijkwaardigheid doet, vanuit vriendschap, waardoor ze me de moed geeft vol te houden en mijn studie af te maken. Ze begeleidt me en vraagt hoe het met me gaat, ook tijdens de maanden dat ze niet in Arequipa is. Ondanks dat ze ver weg woont voel ik haar en haar eerlijke warme vriendschap altijd heel dicht bij me.
Ik dank jullie dan ook uit de grond van mijn hart voor jullie solidariteit met deze kinderen. Ik voel me een gelukkig mens, dat ik met mijn werk deze kinderen kan begeleiden naar een betere toekomst. Bijna is het Kerstmis, het feest van de vrede, het feest van het licht. Ik wens jullie allen een warme Kerst en dank jullie uit de grond van mijn hart, dat jullie met jullie steun licht brengen in de vaak zo donkere wereld van de Peruaanse 'Kinderen van de Zon'.
Feliz Navidad y Próspero Año Nuevo,
Flor Esteban Ninantay
